1.อารยธรรมอินเดียสมัย ก่อนประวัติศาสตร์

นักโบราณคดีพบเครื่องมือยุคหินในอินเดีย ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามนุษย์ตั้งถิ่นฐานในพื้นที่นี้มานานแล้ว โดยพบเครื่องมือเช่น ขวานหิน และหัวลูกศรที่ทำจากหิน ก่อนที่จะเริ่มสร้างบ้านด้วยดินเหนียวและอิฐประมาณ 3,200 ปีก่อนคริสต์ศักราช แต่ยังไม่พบหลักฐานการใช้โลหะ ซากเมืองโบราณที่สำคัญสองแห่งในลุ่มแม่น้ำสินธุ ได้แก่

1. **เมืองโมเฮนโจ-ดาโร** (ทางตอนใต้ของปากีสถาน)

2. **เมืองฮารัปปา** (ในแคว้นปัญจาบ, ปากีสถาน)

ซากเมืองเหล่านี้แสดงถึงการวางผังเมืองอย่างเป็นระเบียบ มีบ้านเรือนก่อด้วยอิฐ มีสถานที่ประกอบพิธีกรรม และระบบสุขาภิบาลที่ดี เช่น ห้องน้ำและท่อระบายน้ำ ประชากรพื้นเมืองดั้งเดิมคือ **ชนเผ่าทราวิท** หรือ **ดราวิเดียน** ซึ่งมีอาชีพเกษตรกรรม เช่น การปลูกข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ และฝ้าย รวมถึงการผลิตสินค้าเพื่อการค้า ขณะที่ชาวฮารัปปายังมีการค้ากับเมโสโปเตเมีย อย่างไรก็ตาม ไม่มีหลักฐานลายลักษณ์อักษรจากอารยธรรมนี้ ทำให้ข้อมูลเกี่ยวกับอารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุมีจำกัด อารยธรรมนี้เจริญรุ่งเรืองประมาณหนึ่งพันปี ก่อนจะเสื่อมลงราว 1,500 ปีก่อนคริสต์ศักราช อาจเกิดจากภัยธรรมชาติหรือการถูกทำลายโดยผู้รุกราน ชนเผ่าสำคัญที่สร้างสรรค์อารยธรรมลุ่มน้ำสินธุแบ่งเป็นสองกลุ่ม:

1. **ชาวดราวิเดียน**: ชนพื้นเมืองดั้งเดิม รูปร่างเตี้ย ผิวคล้ำ มีประวัติศาสตร์ที่ยาวนานในพื้นที่

2. **ชาวอารยัน**: อพยพมาจากเอเชียกลาง มีรูปร่างสูงใหญ่ ผิวขาว และได้รวมวัฒนธรรมของชาวดราวิเดียนเข้าไว้ด้วยกัน สร้างวัฒนธรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ.

ที่มาของภาพ:ประวัติศาสตร์อินเดีย. (2564). ชาวดราวิเดียน. การแต่งกายของผู้หญิงชาวดราวิเดียน

2.ยุคพระเวท

คือ ช่วงแรกที่ชาวอารยันเริ่มเข้ามาในอินเดีย หลักฐานที่กล่าวถึงเรื่องราวของชาวอารยันช่วงนี้ คือ คัมภีร์พระเวท ซึ่งเป็นตำราที่รวบรวมโคลงและบทสวดทางศาสนา อารยธรรมยุคพระเวทปรากฏในลักษณะต่างๆ ได้แก่ การปกครองที่จะอาศัยรวมกันเป็นเผ่า มีผู้นำ คือ ผู้ใหญ่บ้าน มีหน้าที่แจกจ่ายที่ดินและเก็บภาษี สร้างที่อยู่อาศัยโดยก่อกำแพงด้วยโคลน พื้นปูด้วยดินเหนียว หลังคามุงด้วยหญ้า ดำรงชีพด้วยการเลี้ยงสัตว์ประเภท วัว ม้า แพะ แกะ ทำการเกษตรทั้งทำนาและทำไร่ งานหัตถกรรมฝีมือ เช่น ช่างปั้น ช่างไม้ ช่างทำอาวุธ

ยุคมหากาพย์

คือช่วงเวลาที่ชาวอารยันได้ขยายตัวไปทางตะวันออกเฉียงเหนือและทางใต้ แถบลุ่มแม่น้ำคงคา อารยธรรมยุคมหากาพย์ปรากฏในลักษณะต่างๆ เช่น มีการปกครองคล้ายนครรัฐ เป็นอิสระไม่ขึ้นแก่กัน แคว้นที่มีอำนาจมากในสมัยนั้น คือ แคว้นมคธ เรื่องราวของชาวอารยันปรากฏออกมาในลักษณะของวรรณคดี 2 เรื่อง คือ รามายณะและมหาภารตะ สะท้อนให้เห็นถึงการปกครอง สังคม และเศรษฐกิจของชาวอารยัน มีการนำระบบวรรณะมาใช้เพื่อแบ่งแยก ชาวอารยันและชาวดราวิเดียน รวมถึงชาวอารยันด้วยกันเอง โดยแบ่งเป็น 4 วรรณะคือ พราหมณ์ กษัตริย์ แพศย์ และศูทร พวกที่ทำผิดกฎเกณฑ์ของระบบวรรณะ เรียกว่า จัณฑาล จะถูกตัดออกจากระบบวรรณะและถูกรังเกียจจากสังคม ยุคมหากาพย์เกิดศาสนาพราหมณ์และมีความเจริญรุ่งเรืองมาก ต่อมามีการปรังปรุงความเชื่อและคำสอนของศาสนาพราหมณ์เป็นศาสนาฮินดู เทพเจ้าที่นับถือสูดสุดมี 3 พระองค์ เรียกว่า ตรีมูรติ ได้แก่ พระพรหม พระวิษณุ และพระศิวะ ความเชื่อ โคลง บทสวดทางศาสนา ถูกรวบรวมไว้ในคัมภีร์พระเวท แบ่งเป็น 3 ส่วน เรียกว่า ไตรเวท ประกอบด้วย ฤคเวช ยชุรเวทและสามเวท ภายหลังมีอถรรพเวทและคัมภีร์อุปนิษัทเพิ่มเติม ความรุ่งเรืองของศาสนาพราหมณ์ทำให้พวกพราหมณ์มีอำนาจมากในสังคม เกิดความไม่เสมอภาค ทำให้เกิดศาสนาที่สำคัญขึ้นอีก 2 ศาสนา เพื่อสร้างความเสมอภาคและความสงบสุขในสังคม ได้แก่ ศาสนาเชน ผู้ก่อตั้ง คือ พระมหาวีระ หลักความเชื่อที่สำคัญของศาสนาเชน คือ การทำใจให้บริสุทธิ์ ไม่เน้นความทุกข์ทางกายเพื่อการหลุดพ้นสู่โมกษะ ศาสนาพุทธ ผู้ก่อตั้งคือ พระพุทธเจ้า หรือเจ้าชายสิทธัตถะ หลักคำสอนที่สำคัญ คือ อริยสัจ 4 ได้แก่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค

อารยธรรมอินเดีย สมัยประวัติศาสตร์

สมัยประวัติศาสตร์อินเดีย เริ่มเมื่อมีการประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นใช้ โดยชนเผ่าอินโด-อารยัน ซึ่งตั้งถิ่นฐานบริเวณลุ่มแม่น้ำคงคา แบ่งได้ 4 สมัย

1.ประวัติศาสตร์สมัยโบราณ

เริ่มตั้งแต่มีการประดิษฐ์ตัวอักษรพราห์มิ ลิปิ และสิ้นสุดสมัยราชวงศ์คุปตะ เป็นยุคที่ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และพุทธศาสนาได้ถือกำเนิดแล้วหลังสมัย มหากาพย์ อินเดียถูกปกครองโดยราชวงศ์เมารยะ กษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ของราชวงศ์นี้ คือ พระเจ้าอโศกมหาราช ทรงเผยแผ่ศาสนาไปยังดินแดนหลายแห่ง รวมทั้งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เมื่อถึงสมัยราชวงศ์คุปตะ พระพุทธศาสนาได้เสื่อมความนิยมลง ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เจริญรุ่งเรือง มากขึ้น

2.ประวัติศาสตร์สมัยกลาง

เริ่มตั้งแต่ราชวงศ์คุปตะสิ้นสุดลง จนถึงราชวงศ์โมกุล เข้าปกครองอินเดีย ซึ่งหลังจากสมัยราชวงศ์คุปตะ เป็นช่วงที่อินเดียอยู่ในสภาวะความวุ่นวายทางการเมือง เพราะต้องเผชิญกับการรุกรานของมุสลิมเชื้อสายเติร์กจากเอเชียกลาง และเข้า ปกครองอินเดียภาคเหนือ ตั้งเมืองเดลีเป็นเมืองหลวง เมื่อเข้ามาปกครองมีการบีบบังคับให้ ชาวอินเดียนับถือศาสนาอิสลาม ราษฎรที่ไม่นับถือศาสนาอิสลามจะถูกเก็บภาษีอย่างรุนแรง หากหันมานับถือจะได้รับการยกเว้น การกระทำของเติร์ก ส่งผลให้สังคมอินเดียเกิดความแตกแยกระหว่างชาวฮินดูและมุสลิมจนถึงปัจจุบัน

3.ประวัติศาสตร์สมัยใหม่

เริ่มตั้งแต่ราชวงศ์โมกุลจนถึงการได้รับเอกราชจากอังกฤษ ราชวงศ์โมกุลขึ้นมามีอำนาจในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 16 โดยมีจักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่ คือ อักบาร์มหาราช และชาห์ เจฮัน ผู้สร้างทัชมาฮาลซึ่งเป็นอนุสรณ์แห่งความรักที่สวยงาม และนับตั้งแต่ ค.ศ.1858 รัฐบาลอังกฤษได้ล้มเลิกบริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษ แล้วเข้าปกครองเองโดยตรง เรียกว่า อินเดียของอังกฤษ โดยสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรีย ประมุขแห่งอังกฤษทรงเป็นจักรพรรดินีแห่งอินเดียพระองค์แรก และมีอุปราชเป็นผู้ปกครอง อีกส่วนหนึ่งเรียกว่า อินเดียของชาวอินเดีย มีเจ้านายของชาวอินเดียปกครองภายใน ส่วนอังกฤษควบคุมเรื่องการต่างประเทศ จนกระทั่ง ค.ศ.1947 อินเดียจึงได้รับเอกราช

4.ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย

นับตั้งแต่ ค.ศ. 1947 เมื่ออินเดียได้รับเอกราชจากอังกฤษ จนถึงปัจจุบัน อย่างไรก็ตามอินเดียได้ถูกแบ่งแยกออกเป็น 2 ประเทศ คือ อินเดีย ซึ่งประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และปากีสถานที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม และ ใน ค.ศ.1971 พื้นที่ประเทศปากีสถานด้านตะวันออกก็ได้แยกตัวเป็นเอกราชอีกประเทศหนึ่ง คือบังกลาเทศ

ที่มาของภาพ:โอเชียนสไมล์. (2564). ข้อมูลท่องเที่ยวประเทศอินเดีย. ทัชมาฮาล